zmiennowilgotne łąki trzęślicowe i młaki

 

 

 

 

 

 

Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe

oraz turzycowiska      

                                                        

 

Powstanie kolekcji związane jest z rozbudową Międzynarodowego Portu Lotniczego „Katowice”, na którego terenie stwierdzono występowanie ciekawych przyrodniczo ekosystemów z rzadkimi i chronionymi gatunkami roślin. Chcąc zachować choć część z nich, w 2011 roku Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach wydała decyzję o przeniesieniu m.in. płatów łąki trzęślicowej oraz turzycowisk do powstającego Ogrodu Botanicznego w Radzionkowie. Kolekcja powstała  w 2013 w południowo-zachodniej części Ogrodu.  

 

Łąki trzęślicowe, ze względu na ogromne bogactwo gatunkowe, należą do jednych z najcenniejszych półnaturalnych zbiorowisk Polski i Europy Środkowej. Charakterystyczną cechą siedliska jest zmienny poziom wód podziemnych w ciągu roku. Wiosną i jesienią woda utrzymuje się wysoko, natomiast w pełni lata opada nisko, a górne warstwy podłoża mogą czasowo przesychać. Daje to możliwość współwystępowania wielu gatunków roślin, często mających skrajnie różne wymagania siedliskowe. Stałym elementem łąk trzęślicowych jest trawa – trzęślica modra, której towarzyszą często rzadkie i chronione rośliny, m.in.: kosaciec syberyjski, goryczka wąskolistna, mieczyk dachówkowaty, nasięźrzał pospolity, a także liczne gatunki pospolicie występujące na siedliskach wilgotnych.

 

Innym ważnym czynnikiem wpływającym na wykształcenie i trwanie łąk trzęślicowych jest ich ekstensywne użytkowanie. Łąki trzęślicowe to siedlisko półnaturalne, istniejące dzięki regularnemu koszeniu, które zatrzymuje sukcesję. Sianokosy wykonuje się co roku lub co kilka lat – głównie jesienią. Dawniej łąki trzęślicowe służyły głównie jako „rezerwa”, w przypadku gdy zabrakło siana z cenniejszych powierzchni. Zbierane siano, z uwagi na niewielką wartość, służyło przede wszystkim jako ściółka.

Obecnie łąki trzęślicowe występują rzadko, chociaż siedliska zmiennowilgotne do rzadkich nie należą. Większość z nich została już dawno zagospodarowana i zamieniona na cenniejsze gospodarczo użytki zielone, pozostałe zarosły, wskutek zaprzestania wykaszania.

 

Z lotniska w Pyrzowicach na teren Ogrodu  przewieziono 1,5 ha łąk trzęślicowych oraz około 0,1 ha niejednorodnych płatów turzycowisk. Rosną one w siedmiu basenach uszczelnionych folią. Roślinność w poszczególnych basenach różni się nieco składem gatunkowym. Pełnia kwitnienia przypada na lipiec, choć już w maju oglądać można efektownie kwitnące kosaćce syberyjskie i storczyki.  Koszenie łąk odbywa się we wrześniu w tradycyjny sposób, czyli przy użyciu kosy.

 

 

 

łąka z kosaćcem syberyjskim
łąka trzęślicowa w lipcu
młaka z wełnianką wąskolistną Eriophorum angustifolium
powierzchnia ze storczykami
łąka trzęślicowa
mieczyk dachówkowaty Gladiolus imbricatus
kukułka szerokolistna Dactylorhiza majalis
kruszczyk błotny Epipactis palustris
kruszczyk szerokolistny Epipactis helleborine
ostrożeń błotny Cirsium palustre
tojeść zwyczajna Lysimachia vulgaris
goryczka wąskolistna Gentiana pneumonanthe
krwiściąg lekarski Sanguisorba officinalis
wełnianka wąskolistna Eriophorum angustifolium
wiązówka błotna Filipendula ulmaria